Opis ogólny
Prusak zwany także francuzem, żółtym karaluchem, karakonem, karaczanem perskim, persakiem, pochodzi z południowej Azji. Dorosłe osobniki długości 10-15 mm, koloru żółto-brązowego z dwoma podłużnymi, ciemnymi paskami na przedtułowiu. Samica nieco większa od samca. Na końcu wyraźnie segmentowanego odwłoka wyrastają pierwotne wyrostki zwane cerci. Zarówno samiec jak i samica mają dobrze rozwinięte skrzydła, ale nie latają aktywnie. Aparat gębowy gryzący. Odnóża zaopatrzone w przylgi i pazurki umożliwiają poruszanie się tych owadów po gładkich powierzchniach.
Biologia, rozwój
Po około 10 dniach od przeobrażenia się w stadium dorosłe, następuje kopulacja – u samicy na ogół tylko jeden raz w ciągu całego życia, produkuje ona w odstępach miesięcznych 4-8 ootek z jajami. Każda ooteka długości 6mm dobrze chroni 30 -35 jaj. Samica nosi ooteki do czasu wylęgu nimf – w zależności od temperatury od 2,5 do 4 tygodni. Tuż przed wylęgiem chowa je w pobliżu pożywienia dla nimf, które po wykluciu przechodzą 5-7 linień, aż osiągną stadium dorosłego karaczana. Okres ten trwa w zależności od temperatury od 40 dni ( przy 30º C) do 170 dni (przy 22ºC). Dorosłe osobniki żyją średnio od 4 do 6 miesięcy. Samice żyją dłużej od samców.
W ciągu dnia prusaki ukrywają się w szczelinach i szparach ścian oraz podłóg, najchętniej w pomieszczeniach ciepłych, wilgotnych. Wychodzą na żer w nocy. Jeżeli spotykane są także w ciągu dnia to oznacza, że mamy do czynienia z bardzo dużą populacją tych owadów. Prusaki są wszystkożerne, w ich diecie można znaleźć szeroką gamę artykułów spożywczych: buraki, marchew, ziemniaki, kapustę, wszelkie owoce, słodycze, czekolady, pieczywo, mięsa, tłuszcze oraz odpadki artykułów spożywczych. Preferują pokarm miękki i wilgotny, nie pogardzą papierem, watą, kałem, padliną i martwymi owadami. Prusaki nie są wrażliwe na głód, mogą przetrwać bez jedzenia nawet 40 dni. Samice noszące kokon prawie w ogóle się nie odżywiają.
Zwalczanie
Prusaki w zależności od warunków zwalcza się integrując różne metody polegające na zastosowaniu pułapek, przynęt pokarmowych – żeli, preparatów opryskowych o działaniu pozostałościowym, a także preparatów ULV, preparatów do aerozolowania czy zadymiania. Prusaki aktywne są w nocy, dlatego w tym czasie powinno się dokonywać inspekcji pomieszczeń w celu określenia wielkości populacji.
